Antykoncepcja hormonalna. Szanowny Panie Doktorze! Å»ywienie optymalne rozpoczęłam 15 lat temu. Córka wyleczyÅ‚a siÄ™ z astmy oskrzelowej. Teraz martwiÄ™ siÄ™ tym, że córka od 3 lat zażywa tabletki antykoncepcyjne, o których piszÄ…, że sÄ… rakotwórcze i wczesnoporanne. Bardzo proszÄ™ o artykuÅ‚ na ten temat na Å‚amach miesiÄ™cznika „Optymalni”.
Z poważaniem
Halina P.
P.S. Słyszałam opinie, że dzieci upośledzone rodzą się przez te tabletki.
Odpowiedź:
Antykoncepcja doustna jest obecnie najczęściej stosowanym sposobem zapobiegania ciąży, ze wzglÄ™du na wygodÄ™ i stosunkowo wysokÄ… skuteczność dziaÅ‚ania. Pierwotnie stosowane leki zawieraÅ‚y duże iloÅ›ci estrogenów i (lub) pragestoronu, przez co hamowaÅ‚y przysadkowe wydzielanie FSH – hormonu stymulujÄ…cego dojrzewanie pÄ™cherzyków jajnikowych, z których powstaje komórka jajowa. Z powodu znacznej zawartoÅ›ci hormonów w tabletkach, oprócz dziaÅ‚ania antykoncepcyjnego wywieraÅ‚y one też sporo dziaÅ‚aÅ„ niepożądanych. Do najczÄ™stszych powikÅ‚aÅ„ należaÅ‚ przyrost masy ciaÅ‚a oraz zmiany skórne (cellulit). Leki te usposabiaÅ‚y do zakrzepów, obniżaÅ‚y odporność oraz dawaÅ‚y zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego i wahania nastroju. Stwierdzono również czÄ™stsze wystÄ™powanie nowotworów i chorób wÄ…troby u kobiet stosujÄ…cych leki antykoncepcyjne. Tak sytuacja przedstawiÅ‚a siÄ™ okoÅ‚o 30 lat temu. W ciÄ…gu ostatnich kilkunastu lat producenci leków dążą do zminimalizowania ich dziaÅ‚aÅ„ ubocznych. Z tego powodu zawierajÄ… one znacznie mniejsze dawki hormonów. W szczególnoÅ›ci ogranicza siÄ™ iloÅ›ci pochodnych progestoronu, gdyż to on odpowiedzialny byÅ‚ za wiÄ™kszość dziaÅ‚aÅ„ ubocznych. Stosowane obecnie leki antykoncepcyjne zawierajÄ… zazwyczaj niewielkie iloÅ›ci zwiÄ…zków estrogenowych. Producenci zapewniajÄ…, ze sÄ… one bardzo bezpieczne i nie powodujÄ… przybierania na wadze, na co głównie zwracajÄ… uwagÄ™ kobiety; slogan: „Antykoncepcja bez tycia” staÅ‚ siÄ™ nawet hasÅ‚em reklamowym. Nie jest to oczywiÅ›cie caÅ‚a prawda o preparatach, ponieważ wytwórcom zależy głównie na zbycie produktu. W rzeczywistoÅ›ci pewne dziaÅ‚ania niepożądane wystÄ™pujÄ… przy stosowaniu wszystkich preparatów antykoncepcyjnych, jednak ich nasilenie jest wielokrotnie mniejsze niż kiedyÅ›. Sporadycznie spotyka siÄ™ zmiany skórne, czasem wzrasta waga. IstniejÄ… też pewne choroby, w których leków tych siÄ™ nie stosuje (np. zakrzepowe zapalnie żyÅ‚). Obecnie stosowane dawki nie podnoszÄ… ryzyka zachorowania na choroby nowotworowe. U stosujÄ…cych żywienie optymalne leki antykoncepcyjne dziaÅ‚ajÄ… tak samo jak w wiÄ™kszoÅ›ci populacji, jednak skutki uboczne Å‚agodzone sÄ… przez dietÄ™. Przyjmowanie doustnej antykoncepcji cechuje siÄ™ wysokÄ… skutecznoÅ›ciÄ…, ale nie daje pewnoÅ›ci co do zajÅ›cia w ciąże. U kobiet optymalnych gospodarka hormonalna jest zwykle wyrównana, dlatego należy spodziewać siÄ™ jeszcze mniejszego ryzyka zapÅ‚odnienia. Wszystkie hormonalne leki antykoncepcyjne wydawane sÄ… z przepisu lekarza i przed ich zażyciem powinno siÄ™ to z nim ustalić (oczywiÅ›cie ginekologiem). Moim zdaniem przyjmowanie tych leków nie jest tak groźne jak to Pani opisuje i można je stosunkowo bezpiecznie przyjmować, jednak nawet podejrzenie ciąży wymaga ich odstawienia. DecyzjÄ™ o stosowaniu antykoncepcji musi zawsze podjąć kobieta, ale uważam że ryzyko jest niewielkie.
lek. med. Przemysław Pala
|