Jaskra. Tradycyjne żywienie zawierające duże ilości węglowodanów i sporo niskowartościowych białek wymusza na organizmie rozwinięcie szlaków metabolicznych, w których część z nich zostaje wykorzystana jako źródło energii lub przetworzone na materiały ulegające zmagazynowaniu. Jak wiadomo z cukrów wytwarzane są w ustroju lipidy, które odkładają się w tkankach, podobnie dzieje się z nieorganicznymi resztkami spalonych białek.
Co prawda część tych „odpadów” ulega wbudowaniu w tkanki, jednak znaczne iloÅ›ci stanowiÄ… o dużym „zaÅ›miecaniu” organizmu. Systemy oczyszczania ustroju, na które skÅ‚adajÄ… siÄ™ głównie wÄ…troba i nerki, stale pozbywajÄ… siÄ™ substancji, które w nadmiarze mogÅ‚y by być toksyczne, dziÄ™ki czemu we krwi ich stężenie jest niskie. Podobnie wyglÄ…da rzecz z dobrze ukrwionymi narzÄ…dami, których oczyszczanie nastÄ™puje szybko. Znacznie gorzej sprawa wyglÄ…da z tkankami źle odżywionymi, należą do nich m. in. skóra, chrzÄ…stki oraz struktury gaÅ‚ki ocznej. Tutaj dochodzi do odkÅ‚adania zÅ‚ogów cholesterolowych oraz takich substancji nieorganicznych jak żelazo czy zwiÄ…zki wapnia. WtrÄ™ty znajdujÄ…ce siÄ™ w pÅ‚ynie Å›ródgaÅ‚kowym stopniowo ulegajÄ… wytrÄ…caniu w okolicy kÄ…ta przesÄ…czania powodujÄ…c jego zwężenie, co pociÄ…ga za sobÄ… gorszy odpÅ‚yw. Efektem jest wzrost ciÅ›nienia hydrostatycznego, powodujÄ…cy objawy jaskry. Z czasem może dojść nawet do caÅ‚kowitego zaroÅ›niÄ™cia kÄ…ta i blokady przepÅ‚ywu. Powodem wzrostu ciÅ›nienia Å›ródgaÅ‚kowego może być również wzmożone wytwarzanie pÅ‚ynu. Dzieje siÄ™ tak, gdy z powodu niedostatecznego zaopatrzenia w niezbÄ™dne substraty jego skÅ‚ad jest niepeÅ‚nowartoÅ›ciowy. ZwiÄ™kszona produkcja pÅ‚ynu powoduje znacznie szybszy wzrost ciÅ›nienia niż powolne zarastanie kÄ…ta przesÄ…czania. W obu przypadkach jaskry mamy do czynienia z patologicznÄ… przewagÄ… ukÅ‚adu sympatycznego w obrÄ™bie gaÅ‚ki ocznej. StosujÄ…c żywienie optymalne można siÄ™ wyleczyć z jaskry bez wzglÄ™du na jej tÅ‚o. Jest to dieta ubogoresztkowa, nie tylko jeżeli chodzi o niestrawione części pokarmów w Å›wietle jelit, ale również produkty metabolizmu biaÅ‚ka, tÅ‚uszczu i wÄ™glowodanów wewnÄ…trz ustroju. Zarówno wÄ™glowodany, jak i biaÅ‚ka sÄ… w caÅ‚oÅ›ci wykorzystywane, a znikome iloÅ›ci „zanieczyszczeÅ„” nie odkÅ‚adajÄ… siÄ™ w nadmiarze w tkankach. TÅ‚uszcze sÄ… w caÅ‚oÅ›ci wykorzystywane jako źródÅ‚o energii, a po ich spaleniu pozostaje dwutlenek wÄ™gla i woda. Po pewnym czasie żywienia nagromadzone zÅ‚ogi ulegajÄ… resorbcji, również w obrÄ™bie gaÅ‚ki ocznej. Dostarczanie wszystkich niezbÄ™dnych Å›rodków odżywczych skutkuje zmianÄ… skÅ‚adu pÅ‚ynu i zwykle szybko ustÄ™puje jego nadmierne wytwarzanie. W przypadkach maÅ‚o zaawansowanych dolegliwoÅ›ci ustÄ™pujÄ… stosunkowo szybko i można odstawić przyjmowane leki – ale pod okulistycznÄ… kontrolÄ… ciÅ›nienia Å›ródgaÅ‚kowego. Dobre efekty uzyskuje siÄ™ po wdrożeniu do leczenia prÄ…dów selektywnych PS z przyÅ‚ożeniem elektrody dodatniej na gaÅ‚ki oczne. Jeżeli drożny jest w/w kÄ…t to szybko dochodzi do spadku ciÅ›nienia. Zaleca siÄ™ od 10 do 20 zabiegów po 10 minut, po czym odstawia siÄ™ leki i po 1-2 dniach kontroluje ciÅ›nienie oftalmometrem – jeżeli jest ono w normie nie ma koniecznoÅ›ci leczenia farmakologicznego. Poważnym problemem sÄ… przypadki caÅ‚kowitego zamkniÄ™cia przepÅ‚ywu miÄ™dzy komorami gaÅ‚ki ocznej. Co prawda żywienie optymalne spowoduje jego udrożnienie po kilkunastu miesiÄ…cach, jednak w tym czasie może dojść do uszkodzenia struktur wewnÄ…trzgaÅ‚kowych z powodu wysokiego ciÅ›nienia pÅ‚ynu. W takim przypadku konieczne staje siÄ™ leczenie operacyjne, ponieważ ani leki ani prÄ…dy selektywne nie mogÄ… przynieść poprawy. Takie zaawansowane przypadki zdarzajÄ… siÄ™ jednak bardzo rzadko i zazwyczaj udaje siÄ™ tego uniknąć.
lek. med. Przemysław Pala |