Kardiomiopatia MiÄ™sieÅ„ sercowy pod wzglÄ™dem budowy histologicznej przypomina mięśnie szkieletowe i ma zbliżony metabolizm, różni siÄ™ jednak tym, że pracuje stale przez caÅ‚e życie czÅ‚owieka i praktycznie nigdy siÄ™ nie zatrzymuje. W przeciwieÅ„stwie do innych mięśni nie może on zaciÄ…gać tzw. dÅ‚ugu tlenowego i dlatego u osób chorych na chorobÄ™ wieÅ„cowÄ… niedotlenienie daje siÄ™ odczuć od razu jako bóle zamostkowe, natomiast zmÄ™czenie innych mięśni jako ból może być odczuwane dopiero po kilkunastu godzinach, jest to jednak konieczne z życiowych przyczyn – serce nie może sobie odpocząć.
OsÅ‚abienie siÅ‚y mięśnia również odczuwalne jest bardzo szybko i powoduje wystÄ…pienie objawów niewydolnoÅ›ci krążenia. Choroba niedokrwienna serca jest sÅ‚usznie obarczana odpowiedzialnoÅ›ciÄ… za zmniejszenie siÅ‚y mięśnia czyli kardiomiopatiÄ™, chociaż w rzeczywistoÅ›ci nie jest to jej jedyna przyczyna. Choroba wieÅ„cowa polega na zmniejszeniu Å›rednicy tÄ™tnic zaopatrujÄ…cych serce i przez to pogarsza siÄ™ zaopatrzenie w tlen, w czasie zwiÄ™kszajÄ…cego siÄ™ zapotrzebowania wystÄ™pujÄ… dolegliwoÅ›ci. Oprócz tlenu do skurczu miÄ™sieÅ„ potrzebuje również energii, która może być dostarczona pod różnÄ… postaciÄ…. Zmniejszenie stężenia noÅ›ników energii we wnÄ™trzu komórki mięśnia sercowego musi powodować osÅ‚abienie kurczliwoÅ›ci. Stwierdzenie objawów kardiomiopatii zazwyczaj jest zwiÄ…zane z rozpoczÄ™ciem leczenia, nie tylko farmakologicznego, ale zaleca siÄ™ również pacjentom zmianÄ™ diety i eliminacjÄ™ z pożywienia tÅ‚uszczów zwierzÄ™cych, ponieważ oficjalnie sÄ… one uważane za przyczynÄ™ choroby niedokrwiennej. Efektem jest szybkie pogorszenie stanu chorych, a przyczyna tego stanu rzeczy daje siÄ™ wytÅ‚umaczyć w sposób bardzo prosty. Na żywieniu tradycyjnym głównym źródÅ‚em energii dla serca sÄ… triglicerydy (ok. 70%) , które produkowane sÄ… w wÄ…trobie z cukrów prostych. Po ograniczeniu spożycia tÅ‚uszczów zaspakajajÄ… one prawie w caÅ‚oÅ›ci zapotrzebowanie tego narzÄ…du. Z biochemicznego punktu widzenia nie jest to jednak dobre rozwiÄ…zanie, ponieważ nie sÄ… najlepszym noÅ›nikiem energii. W takiej sytuacji musi ulec pogorszeniu kurczliwość komórek. W dalszym etapie miÄ™sieÅ„ sercowy zachowuje siÄ™ podobnie jak mięśnie szkieletowe: przy zaopatrzeniu w kiepskie noÅ›niki energii i dużym obciążeniu dochodzi do zwiÄ™kszenia produkcji włókien kurczliwych i powiÄ™kszenia objÄ™toÅ›ci komórki – nastÄ™puje przerost. PoczÄ…tkowo dotyczy on lewej komory, później dotyka prawej i wtedy paradoksalnie dochodzi do zmniejszenia dolegliwoÅ›ci na pewien czas, nastÄ™pnie choroba ulega zaostrzeniu. Praktycznie nie sÄ… znane leki odwracajÄ…ce chorobÄ™, a przeszczepy, mimo postÄ™pu chirurgii, sÄ… nadal ryzykowne. Jedynym znanym sposobem na zatrzymanie choroby i wyleczenie siÄ™ z niej jest żywienie optymalne, choć Å›rodowiska kardiologiczne sÄ… do niego nastawione wyjÄ…tkowo nieprzychylnie. Dieta bogata w tÅ‚uszcze zwierzÄ™ce z ograniczeniem wÄ™glowodanów powoduje bardzo szybko przestawienie metabolizmu serca na energiÄ™ z wolnych kwasów tÅ‚uszczowych, a także zwiÄ™ksza siÄ™ wewnÄ…trzkomórkowe stężenie zwiÄ…zków fosforowych, również ATP, który jest niezbÄ™dny do skurczu mięśni. Pacjenci rozpoczynajÄ…cy dietÄ™ odczuwajÄ… poprawÄ™ bardzo czÄ™sto już w pierwszych dniach. Wzrasta szybko wydolność krążenia, co Å‚atwo daje siÄ™ zauważyć przy wchodzeniu po schodach, również nocne oddawanie moczu staje siÄ™ rzadsze, a po pewnym czasie cofajÄ… siÄ™ wieczorne obrzÄ™ki koÅ„czyn dolnych. Na zmniejszenie siÄ™ wielkoÅ›ci mięśnia sercowego trzeba poczekać od kilku miesiÄ™cy do roku – serce zdrowego czÅ‚owieka jest mniej wiÄ™cej wielkoÅ›ci pięści, natomiast w kardiomiopatii może być nawet kilka razy wiÄ™ksze. RozpoczynajÄ…c leczenie korzystne jest zastosowanie prÄ…dów selektywnych, ponieważ efekty przychodzÄ… wielokrotnie szybciej. Zabiegi nie wpÅ‚ywajÄ… co prawda bezpoÅ›rednio na serce, ale poprzez rozszerzenie Å‚ożyska naczyniowego powodujÄ… zmniejszenie jego obciążenia. Najlepiej jest stosować seriÄ™ 10-20 zabiegów PS czterokoÅ„czynowo, choć czÄ™sto zleca siÄ™ inne uÅ‚ożenie elektrod z powodu chorób współistniejÄ…cych. Niektórzy pacjenci wymagajÄ… wnikliwej analizy z powodu nakÅ‚adania siÄ™ objawów różnych jednostek chorobowych. Już w pierwszych dniach lub tygodniach terapii należy odstawiać przyjmowane leki, część z nich przestaje być potrzebna, a inne tracÄ… punkt uchwytu przy zmienionym metabolizmie komórek sercowych i mogÄ… szkodzić. OczywiÅ›cie przy rezygnacji z leków wskazana jest ostrożność i jeÅ›li nastÄ™puje to w krótkim czasie powinno siÄ™ być pod fachowÄ… kontrolÄ…. Można jednak stwierdzić, że jakiekolwiek powikÅ‚ania sÄ… dużą rzadkoÅ›ciÄ….
lek. med. Przemysław Pala |