"O głodĂłwkach" - fragment książki Jana Kwaśniewskiego – „Nie tylko o otyłości” (lipiec 1982), ktĂłra wkrĂłtce zostanie wydana przez Wydawnictwo WGP.
copyright by: Jan Kwaśniewski, Tomasz Kwaśniewski.

(...)
GłodĂłwka jest nieskuteczna w leczeniu otyłości (79, 158, 261). U chorych na otyłość ubogich głodĂłwka nie moĹźe spowodować spadku wagi jako skutku spalani własnych tłuszczĂłw. Nie jest to moĹźliwe. Narządy człowieka na diecie prowadzącej do powstania otyłości ubogich wykorzystują węglowodany spalane w cyklu heksozowym, a wymuszony składem diety spoĹźywany nadmiar węglowodanĂłw – przetwarzają na tłuszcz. Ale nie mogą tego tłuszczu spalać, bo nie mają gdzie go spalać. Ich narządy nie są przystosowane do spalania tłuszczĂłw, a przystosować się nie mogą, gdyĹź wymaga to białka do budowy enzymĂłw potrzebnych do spalania tłuszczĂłw, witamin i minerałów, a szczegĂłlnie energii dla budowy nowych fabryk w komĂłrkach. Wymaga to białka, energii i czasu, ktĂłrych organizm, poddany głodzeniu, nie ma.
   Człowiek chory na otyłość ubogich traci na wadze w rezultacie spalania własnych białek, chudej masy ciała i wody, ale nie w wyniku spalania własnego tłuszczu. Po zaprzestaniu głodĂłwki (lub zgonie) waga ciała u wszystkich tych ludzi wraca do stanu sprzed rozpoczęcia głodĂłwki, lub staje się jeszcze większa. Ludzie chorzy na otyłość bogatych nigdy dobrowolnie nie godzą się na leczenie ich głodĂłwką, gdyĹź samo jedzenie dla tych ludzi jest waĹźniejsze od wyglądu, jest waĹźniejsze nawet od Ĺźycia. GłodĂłwka powoduje obniĹźenie poziomu lipazy lipoproteinowej (130), enzymu uwalniającego WKT z tkanki tłuszczowej i zahamowaniu ich spalania.
   Głodzenie przyspiesza starzenie się, zwyrodnienie róşnych tkanek, zmniejsza zdolność wytwarzania przeciwciał, zwiększa wraĹźliwość ustroju na działanie czynnikĂłw toksycznych, znacznie skraca Ĺźycie (263). Diety „niskokaloryczne” i wszelkie ograniczenie ilościowe poĹźywienia działają tak jak głodzenie, tylko proporcjonalnie mniej. Najwięcej obserwacji nad wpływem ograniczeń ilościowych poĹźywienia na człowieka poczyniono na byłych więźniach obozĂłw koncentracyjnych i ich rodzinach. PoniewaĹź u ochotnikĂłw poddanych głodzeniu stwierdzono występowanie podobnych zaburzeń fizycznych i psychicznych jaku więźniĂłw obozĂłw koncentracyjnych (174), przy zachowaniu komfortowych pozostałych warunkĂłw bytu, wszelkie zaburzenia spowodowane ograniczeniami ilościowymi, lub jakościowymi diety, lub głodĂłwką są nimi spowodowane, a nie są innymi czynnikami. Byli więźniowie wykazują daleko większą śmiertelność we wszystkich grupach wieku, nawet w stosunku do najbiedniejszych (213). W wielu przypadkach u więźniĂłw ustępowały zespoły psychosomatyczne i psychonerwicowe, na ktĂłre cierpieli przed uwięzieniem (174), gdyĹź zmiana poprzedniej diety usuwa przyczyny zaburzeń nią spowodowanych, daje natomiast inne zaburzenia. GłodĂłwka powoduje osłabienie motywacji. Apatię, zaburzenia pamięci, zwolnienie procesĂłw psychicznych, psychozy, ataki drgawek, śpiączkę (49), zanik popędu seksualnego u mężczyzn i ustanie miesiączkowania u kobiet (174). Głównym czynnikiem powodującym występowanie zaburzeń psychicznych u więźniĂłw był głód (174). U byłych więźniĂłw występują objawy przedwczesnego starzenia się, 90% skarĹźy się na stałe uczucie zmęczenia, występują zaburzenia rytmu serca i bĂłle w okolicy serca, u większości depresja, draĹźliwość, skłonność do płaczu, zaburzenia pamięci, osłabienie, niska wydolność psycho-intelektualna, powszechne zaburzenia snu, zmniejszenie zdolności do pracy i znaczne zmniejszenie wydajności pracy (213). „W skrajnych warunkach głodzenia –zanikały wszelkie formy człowieczeństwa. Ludzie szlachetni przebywający w obozie z powodu popełnienie czynĂłw świadczących świadczących ich wzniosłych i prawych charakterach, często zatracali swą poprzednią osobowość za cenę chleba – nagminnym było wydzieranie resztek poĹźywienia słabszym, zdarzał się kanibalizm” (235).

   Wzniosłe i prawe charaktery u ludzi są tylko skutkiem określonego składu diety, powodującego wzniosłość i prawość, są tylko skutkiem określonego bytu. Bowiem jaki byt, w znaczeniu biologicznym, taki charakter, moralność i obyczaje, taka świadomość ludzka. Z tej, zauwaĹźonej przez Marksa zaleĹźności między bytem a Ĺ›wiadomością, zauwaĹźonej przez wielu innych jeszcze przed Marksem, wynika dla rządzących jeden wniosek: świadomość, moralność, charakter, obyczaje moĹźna zmienić u ludzi tylko poprzez zmianę ich bytu, a nigdy odwrotnie. Pobyt w więzieniu przez pewien okres, a ściślej więzienna dieta zamienia człowieka w potencjalnego przestępcę, mimo licznych szkoleń politycznych i działalności wychowawczej prowadzonej wśrĂłd więźniĂłw. Wielka ilość recydywistĂłw dowodzi, Ĺźe te szkolenia polityczne i działalność wychowawcza jest zupełnie nieskuteczna. Jest szkodliwa, poniewaĹź nie przynosi Ĺźadnych pozytywnych rezultatĂłw, a przecieĹź kosztuje.

Byli więźniowie z powodu znacznego obniĹźenia się wartości biologicznej własnego organizmu nie mogą zapewnić przeciętnych warunkĂłw bytowych dla własnego potomstwa. Dzieci byłych więźniĂłw znacznie gorzej się uczą, kończą edukację na niĹźszym poziomie i osiągają niĹźsze zarobki. Dzieci byłych więźniĂłw obozĂłw koncentracyjnych chorują na róşne choroby 2-3 razy częściej niĹź przeciętnie, a na choroby psychiczne – 10 razy częściej (123).

Głodzenie powoduje zobojętnienie, obniĹźenie poczucia moralności, obniĹźenie sprawności intelektualnej, postawy aspołeczne i egoistyczne – zespół cech powszechnie spotykanych wśrĂłd przestępcĂłw.

Białko i tłuszcz w diecie wpływa na czynność umysłu bardzo korzystnie, podczas gdy przewaga węglowodanów w diecie wpływa na czynność mózgu niekorzystnie (201, 202).

We wszystkich dietach stosowanych w leczeniu otyłości, a polegających na ograniczeniach kalorycznych zakłada się, że ograniczenie kalorii powinno dawać spadek wagi proporcjonalny do ograniczeń kalorycznych. W wielu publikacjach naukowych i popularnych można spotkać liczne przykłady na to, ile człowiek traci kalorii (i powinien tracić tłuszczu) przy chodzeniu, bieganiu czy pływaniu. Że nie traci tylu kalorii i tłuszczu jak w założeniu to nie jest dla autorów tych publikacji istotne. Powyższe założenia są błędne. Przy każdych innych proporcjach między głównymi składnikami odżywczymi w diecie człowieka zużycie kalorii na wykonanie tej samej pracy jest inne.
   Udowodniono, Ĺźe otyli, ktĂłrych waga utrzymywała się lub rosła na 2000Kcal zwykłej diety mieszanej, tracili na wadze, gdy podaĹź kalorii zwiększono do 2600Kcal, ale w diecie bogatotłuszczowej (121).
(...)

Piśmiennictwo:
  79 - Gibiński K.: Leczenie otyłości głodem. PTL 1969, 25, 951
158 - Mac Cuish A.C. i wsp.: Katamnestyczne obserwacje opornej na leki otyłości leczonej 
         głodzeniem. PTL 1968, 49, 1907 (str. Brit.Med.Jour. 1968, 5584, 91)
261 - Tycowa M. i wsp.: Odległe wyniki leczenia głodem PTL 1971, 13,479
130 - Kodejszko E., Blaim A., Tatoń J.: Otyłość i jej leczenie. PZWL, Warszawa 1965
263 - Tyrakowski M.: Niektóre dane dotyczące jakościowego i ilościowego odżywiania ludności.
          PTL 1969, 26, 1013
174 - Mitarski I. i Teutsch A.: Bezpośrednia reakcja na uwięzieenie oraz stopień adaptacji do
         warunkĂłw Ĺźyciowych osĂłb osadzonych w hitlerowskich więzieniach i obozach
         koncentracyjnych. PTL 1961, 42, 1627
213 - Rybacki T.: O przewlekłej postępującej astenii poobozowej w świetle obserwacji u osób,
         krĂłre przeszły hitlerowskie więzienia i obozy zagłady. Lekarz Wojskowy 1965, 4, 241
  49 - Coursin D.B.: Nutrition and brain function. – Rozdział 38 w “Modern Nutrition in Health
         and Disease”, ed. Goodhard R.S., Wolh G. Philadelphia 1968
235 - Sterkowicz S.: Problemy adaptacji obozowej. PTL 1962, 11, 410 
123 - Kempisty Cz.: Wyniki socjo-medyczne badań potomstwa byłych więźniĂłw obozĂłw 
         kocentracyjnych. Przegląd Lek. 1973, 1, 12
201 - Razienkow I.P.: Nowyje dannyje po fizjołogii piszczewarienija. MEGIZ, Moskwa 1948
202 - Razienkow I.P.: Kaczestwo pitanija i funkcji organizma. MEGIZ, Moskwa 1946
121 - Kekwick A., Pawan G.L.S.: Metabolic study in human obesity with isocaloric diets hihg in
         fat, protein or carbohydrate. Metabilism 1957, 6, 447