większe niż możliwość rozpuszczenia, to dochodzi do ich krystalizacji. Podobne zjawisko obserwujemy, gdy odparujemy słoną wodę i na dnie naczynia pojawi się krystaliczna sól. Oczywiście w organizmie proces ten jest bardziej skomplikowany i wymaga obecności tzw. jąder krystalizacji, zasada jest jednak ta sama: aby doszło do wytrącenia ciała stałego w płynie musi wzrosnąć jego stężenie.
   Głównym substratem do produkcji kamieni nerkowych jest pokarmowe białko. Predysponowane są osoby, ktĂłre zjadają duĹźe jego ilości (zwłaszcza niskowartościowych), ktĂłre nie mogą  być wykorzystane jako budulec z powodu niedoboru niektĂłrych aminokwasĂłw egzogennych. W takiej sytuacji białka są wykorzystane jako ĹşrĂłdło energii i utylizowane. Spalanie białka powoduje „zaśmiecenie organizmu ich resztkami”, ktĂłre muszą być wychwycone  i wydalone przez nerki. W takiej sytuacji w moczu pierwotnym więcej jest związkĂłw azotowych i usposabia to do ich wytrącania. SpoĹźywanie duĹźych ilości białka wzmaga rĂłwnieĹź wchłanianie wapnia i fosforu z przewodu pokarmowego, co podnosi ich poziom we krwi, a w konsekwencji rĂłwnieĹź  w moczu. W sprzyjających warunkach do wytworzenia kamieni moĹźe dojść  w kilka miesięcy. Czasem są one kruche i ulegają rozpadowi, a następnie są wydalane. Okresowy wzrost pragnienia latem i picie duĹźych ilości wody lub piwa przyczynia się do „wypłukania” kamieni.
   Wiele osĂłb nie wie o tym, Ĺźe posiada w nerkach złogi i przy zmianie diety odczuwają czasem dolegliwości związane z ich schodzeniem. Zdarza się, Ĺźe dolegliwości nie występują.
    Prawidłowo stosowane Ĺźywienie optymalne uniemoĹźliwia wytwarzanie  w nerkach kamieni, poniewaĹź dostarczone białko jest zuĹźywane jako budulec prawie w całości. U osĂłb, ktĂłre rozpoczęły dietę z kamieniami dochodzi do ich powolnego rozpuszczania, poniewaĹź spada stężenie związkĂłw, z ktĂłrych są zbudowane zarĂłwno we krwi jak i w moczu. W zaleĹźności od wielkości kamieni jak i składu chemicznego trwa to od kilku do kilkunastu miesięcy. Piasek jest usuwany praktycznie od razu. Gdy w nerce pozostanie juĹź tylko niewielki złóg przedostanie się on do moczowodu i wpada do pęcherza moczowego, a stamtąd na zewnątrz przez cewkę moczową. MoczowĂłd posiada jednak lejkowate (czyli rozszerzone) ujście i kamień moĹźe w nim uwięznąć –występuje kolka nerkowa. W takim przypadku konieczne jest leczenie farmakologiczne polegające na podaniu środkĂłw rozkurczowych i przeciwbĂłlowych. W lekkim stanie wystarczy podanie pyralginy i no-spy.
   Stosując prawidłowo Ĺźywienie optymalne nie dochodzi zazwyczaj do wznowy chyba, Ĺźe spoĹźywa się ilości białka przekraczające zdolności przetwarzania organizmu, tzn. powyĹźej 1,5g na kg masy ciała. JeĹźeli mimo prawidłowego stosowania diety dochodzi do odkładania złogĂłw (czego praktycznie się nie spotyka) to naleĹźy szukać przyczyny w samej nerce lub poza nią.

                                                                    lek. med. Przemysław Pala