Zakrzepica żylna. Krzepliwość krwi jest jednym z czynników hemostazy, czyli zdolność organizmu do zachowania krwi w Å‚ożysku naczyniowym. W normalnych warunkach proces ten jest uruchomiany gdy krew styka siÄ™ z tkankami innymi niż Å›ródbÅ‚onek naczyÅ„ krwionoÅ›nych lub ciaÅ‚ami obcymi oraz ustaje przepÅ‚yw krwi. Z takÄ… sytuacjÄ… możemy mieć do czynienia w życiu codziennym, gdy dojdzie np. do skaleczenia. Krew „zastyga” na skórze tworzÄ…c skrzep, co uniemożliwia wydostanie siÄ™ jej na zewnÄ…trz i nadmiernÄ… utratÄ™. Gdyby czÅ‚owiek nie posiadaÅ‚ takiej zdolnoÅ›ci, nawet drobne rany byÅ‚yby zagrożeniem życia.
W normalnych warunkach krew nie ma możliwoÅ›ci krzepniÄ™cia w naczyniach krwionoÅ›nych. Aby do tego doszÅ‚o musi nastÄ…pić uszkodzenie bÅ‚ony wewnÄ™trznej oraz zatrzymanie przepÅ‚ywu krwi. Z wiekiem coraz częściej dochodzi jednak do defektów Å›ródbÅ‚onka, które usposabiajÄ… do powstawania skrzepliny. Jest wiele czynników, które mogÄ… powodować uszkodzenie Å›ciany wewnÄ™trznej naczyÅ„ krwionoÅ›nych. Najczęściej podawanym jest palenie papierosów najrzadziej nieprawidÅ‚owe odżywianie, które ma decydujÄ…cy wpÅ‚yw na strukturÄ™ każdej tkanki. Ważnym czynnikiem sprzyjajÄ…cym powstawaniu zakrzepów jest oczywiÅ›cie zastój krwi. W tÄ™tnicach ruch krwi wymuszony jest przez skórcze mięśnia sercowego, który pracuje przez caÅ‚y czas. W naczyniach żylnych natomiast jest ona pompowana przez mięśnie szkieletowe. Dlatego praca koÅ„czyn poprawia w nich krążenie. Im czÅ‚owiek mniej siÄ™ rusza, tym trudniejszy jest odpÅ‚yw krwi. Zazwyczaj ilość ruchu zmniejsza siÄ™ z wiekiem. Z powyższych powodów wynika, że szczególnie narażone na zakrzepy żylne koÅ„czyn dolnych bÄ™dÄ… osoby starsze oraz pacjenci unieruchomieni po zÅ‚amaniach, szczególnie ci leczeni operacyjnie. Wobec tego, standardowo w takich przypadkach podaje siÄ™ leki przeciwzakrzepowe. Najważniejszy czynnik decydujÄ…cy o wytworzeniu skrzeplizny tkwi jednak w samej krwi. Jest to tzw. ukÅ‚ad krzepniÄ™cia, na który skÅ‚adajÄ… siÄ™ komórki zwane pÅ‚ytkami krwi – trombocyty oraz wyspecjalizowane biaÅ‚ka osocza. Proces ten jest uruchomiany, gdy dochodzi do kontaktu z tkankÄ… innÄ… niż Å›ródbÅ‚onek – trombocyty ulegajÄ… wtedy zlepieniu i miejsce takie pokrywa skrzep. Ilość pÅ‚ytek krwi ma kolosalne znaczenie w procesach krzepniÄ™cia. JeÅ›li ich liczba wzrasta znacznie ponad normÄ™, może dochodzić do samoistnego ich Å‚Ä…czenia, czyli agregacji. Okazuje siÄ™ jednak, że trombocyty majÄ… różnÄ… zdolność do agregacji, a wpÅ‚ywa na to sposób odżywiania. Już dość dawno stwierdzono, że zwiÄ™ksza jÄ… dieta wysokowÄ™glowodanowa, a obniża siÄ™ ona ze wzrostem spożycia tÅ‚uszczów. Z powyższych powodów wynika, że najniższe ryzyko wystÄ…pienia choroby bÄ™dzie u osób żywiÄ…cych siÄ™ optymalnie. Dostarczenie wysokowartoÅ›ciowych biaÅ‚ek zapewnia prawidÅ‚owÄ… strukturÄ™ bÅ‚on wewnÄ…trz naczyÅ„ krwionoÅ›nych, a maÅ‚a ilość wÄ™glowodanów obniża zdolność agregacji pÅ‚ytek. OczywiÅ›cie ludzie zdrowi poruszajÄ… siÄ™ wiÄ™cej, co poprawia cyrkulacjÄ™ krwi i nie dochodzi do zastojów. Å»ywienie optymalne dosyć szybko usuwa również skutki po przebytym zapaleniu żyÅ‚. Sam ostry stan, jeżeli wystÄ…pi, jest jednak zbyt poważny, aby mogÅ‚o usunąć go przejÅ›cie na dietÄ™ optymalnÄ…. Konieczne jest tutaj wdrożenie leczenia przeciw - zakrzepowego wedÅ‚ug wskazówek lekarza. Jest to stan nagÅ‚y, który musi być traktowany radykalnie. Jeżeli z jakiegoÅ› powodu sytuacja taka przytrafi siÄ™ optymalnym, to też powinni przejść leczenie farmakologiczne. Z wÅ‚asnego doÅ›wiadczenia wiem jednak, że wystarczy zastosować u nich Å›rodki znacznie sÅ‚absze niż heparyna. Czasem wystarczajÄ… nawet niesterydowe leki przeciwzapalne, aby uzyskać znacznÄ… poprawÄ™. U pewnego pacjenta przebywajÄ…cego na turnusie w Centrum Å»ywienia Optymalnego objawy ustÄ…piÅ‚y po podaniu pierwszej tabletki butapirazolu (koszt leczenia byÅ‚ okoÅ‚o 100 razy niższy niż koszt postÄ™powania standardowego). Skutki przebytego stanu zapalnego Å‚atwo wstÄ™pujÄ… po wdrożeniu do leczenia prÄ…dów selektywnych. W zależnoÅ›ci od objawów stosuje siÄ™ seriÄ™ 10 – 20 zabiegów PS po 15 – 20 min. na koÅ„czyny dolne. Zazwyczaj zabiegi nie wymagajÄ… powtarzania. Stanem nieodwracalnym może być jedynie sytuacja, gdy uszkodzeniu ulegÅ‚y zastawki żylne i w skutek powstaÅ‚ych blizn nie speÅ‚niajÄ… swej funkcji. Tutaj konieczne bÄ™dzie leczenie operacyjne.
lek. med. Przemysław Pala |