Kilka pism wybranych - z książki "Jak nie chorować?"
KLINIKA HEMATOLOGICZNA
Instytutu Medycyny Wewnętrznej
Akademii Medycznej
Kierownik: Prof. Dr Julian Aleksandrowicz
Kraków, ul Kopernika 17 tel. 263-13
Kraków, dnia 28.XII. 1973r.
Szanowny Panie Kolego,
Z wielkim zainteresowaniem przeczytałem przesłany mi tekst. Obraliście drogę słuszną. Chętnie Koledze pomogę w zakresie, który określimy po naszej rozmowie. Proponuję Wasz przyjazd do Krakowa w dniu 3.I.1974 r. w godzinach przedpołudniowych, w razie niemożności proszę o telefoniczne porozumienie /telefon kliniczny: 263-13, domowy 552-13/
Z koleżeńskim pozdrowieniem
/prof. Dr J. Aleksandrowicz/
INSTYTUT MEDYCYNY WEWNĘTRZNEJ AM
KLINIKA HEMATOLOGCZNA
Kraków, ul. Kopernika 17
Telefon 205-15
Kraków, dnia 21.III. 1974 r.
Pan Lek. med. Jan Kwaśniewski
Ciechocinek
ul. ………..
Szanowny Kolego,
W załączeniu przesyłam ocenę Waszej pracy – zgodnie z życzeniem -, która wzbudziła wielkie zainteresowanie. Rozmawiałem o Waszym wykładzie z wielu osobami, które bardzo pozytywnie go oceniły.
W nadziei, że Wasz wysiłek i wytrwałość nie pójdą na marne - ściskam serdecznie dłoń.-
/prof. Dr J. Aleksandrowicz/
INSTYTUT MEDYCYNY WEWNĘTRZNEJ AM
KLINIKA HEMATOLOGCZNA
Kraków, ul. Kopernika 17
Telefon 205-15
Kraków, dnia 21.III. 1974 r.
Zapoznałem się z pracą lek. med. Jana Kwaśniewskiego, p.t. „Wpływ odżywiania na biologiczną i kulturową ewolucję człowieka” – stanowi ona zdecydowane wzbogacenie literatury, dotyczącej naukowych zasad odżywiania się.
Autor dysponuje bogatym materiałem z dziedziny kulturowego uwarunkowania zdrowia i choroby zależnie od panującego w danej grupie sposobu odżywiania się.
Idee jakie reprezentuje Lek. med. J. Kwaśniewski znajdują uzasadnienie naukowe zwłaszcza w zakresie profilaktyki chorób cywilizacyjnych a ponadto przedstawiają duże walory praktyczne.
Fakt, że w trudnych – odległych od ośrodków naukowych – warunkach stworzył Lek. J. Kwaśniewski oryginalne koncepcje to niezależnie od ostatecznych ich weryfikacji – uważam, że Jego badania zasługują na poparcie.
Kierownik Kliniki Hematologicznej IMW AM
/prof. Dr J. Aleksandrowicz/
Warszawa , dnia 22 października 1974
PREZES RADY MINISTRÓW
Minister Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki
Prof. Dr Jan KACZMAREK
Minister Zdrowia i Opieki Społecznej
Prof. Dr Marian Śliwiński
Zwrócił się do mnie lek. med. Jan Kwaśniewski, zam. ………………… z prośbą o umożliwienie mu kontynuacji rozpoczętych badań w dziedzinie dietetyki.
Jak mi wiadomo, lekarz Kwaśniewski opracował metodę odżywiania, którą stosuje w profilaktyce i leczeniu niektórych chorób cywilizacyjnych osiągając udokumentowane rezultaty, co w zainteresowanych kręgach lekarskich wywołuje – rzecz zrozumiała – liczne kontrowersje, ale także inne reakcje mające negatywne skutki dla przyszłości zawodowej lek. J. Kwaśniewskiego.
W związku z powyższym uprzejmie proszę Obywateli Ministrów o powołanie komisji specjalistów złożonej przynajmniej w połowie z przedstawicieli świata nauki wskazanych przez lek. J. Kwaśniewskiego, która na podstawie przedłożonych przez niego materiałów mogłaby obiektywnie orzec, czy i w jakiej mierze podjęte przez niego badania powinny być kontynuowane.
O wynikach proszę mnie poinformować.
Podpis odręczny:
Jaroszewicz
Zał: 1) Odpis pisma lek. Kwaśniewskiego
2) Opracowanie Pt. „Uwagi w sprawie żywienia lotników”.
3) + 6 ark.
Warszawa, dn. 23 stycznia 1978 r.
MINISTER
NAUKI, SZKOLNICTWA WYŻSZEGO I TECHNIKI
Obywatel
Doc. Dr hab. Med. J. GRENDA
I Zastępca Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej
w miejscu.
W nawiązaniu do pisma Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki z dnia 14 czerwca 1977 r. znak DR-I/0580-3/77 w sprawie oceny wyników badań z dziedziny dietetyki uprzejmie informuję, że zgodnie ze stanowiskiem Komisji powołanej w/w sprawie został opracowany projekt planu koordynacyjnego problemu resortowego uwzględniający tematykę proponowaną przez lek. J. Kwaśniewskiego.
Środki na realizację problemu, to znaczy 7 mln. zł z funduszu prac badawczych przewidziane do wykorzystania w ciągu 3 lat mogą być uruchomione z rezerwy Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki.
Wobec powyższego przekazuję całość materiałów - plan koordynacyjny plus opinie członków Komisji, z uprzejmą prośbą o poinformowanie o podjęciu problemu, celem uruchomienia środków na jego realizację.
w/z
MINISTER
PODSEKRETARZ STANU
mgr Mieczysław Kazimierczuk
Do wiadomości:
1. Prof. Dr Julian Aleksandrowicz
Przewodniczący Komisji Specjalistów
Do Oceny Wyników Badań z Dziedziny Dietetyki
2. Prof.. dr Henryk Rafalski
Kierownik problemu resortowego
3. Obywatel
Jan Kwaśniewski
INSTYTUT ŻYWNOŚCI I ŻYWIENIA Warszawa, dnia 28.05.1980 r.
Powsińska 61/63,
02-903 Warszawa.
Prof. Dr hab. H. Rafalski
Zakład Higieny Żywienia Człowieka IMS
Akademia Medyczna
ul. Jaracza 63
90-251 Łódź
Wielce Szanowny Panie Profesorze,
Informuję uprzejmie, że otrzymałem konspekt etapu II do tematu „Wpływ diety niskowęglowodanowej na stan zdrowia, stan odżywienia oraz przemianę lipidów i azotu w organizmie”, za który Panu Profesorowi uprzejmie dziękuję.
Z nadesłanych materiałów wnioskuję, że dokumentację z obecnie prowadzonego II etapu przekaże nam Pan Profesor pod koniec bieżącego roku.
Jednocześnie pragnę poinformować Pana Profesora, że otrzymany konspekt dotyczący kontynuowania tematu w latach 1981-1985 zostanie uwzględniony przy opracowaniu planu prac naukowo-badawczych na następną 5-latkę.
Do sprawy tej powrócimy po otrzymaniu z MZiOS kwoty na realizację problemu resortowego 10-RMZ-X
Łączę wyrazy głębokiego szacunku
Pieczęć i podpis odręczny:
Problem 10-RMZ-X
Przewodniczący Zespołu Koordynacyjnego
Prof. Dr hab. N. med. W.B. Szostak
Łódź, dnia 5.08.1980r.
PROF. DR HAB. MED. HENRYK RAFALSKI
ZAKŁAD HIGIENY ŻYWIENIA CZŁOWIEKA IMS
AKADEMIA MEDYCZNA W ŁODZI
90-251 Łódż, ul. Jaracza 63
Lek. med. Jan Kwaśniewski
ul. ……………..
87-720 Ciechocinek
W ramach tematu resortowego MZiOS nt. „Wpływ diety niskowęglowodanowej na stan zdrowia, stan odżywienia oraz gospodarkę lipidów w organizmie zlecam Panu Doktorowi wykonanie 2 opracowań na następujące tematy:
1. Dieta niskowęglowodanowa a miażdżyca naczyń obwodowych.
2. Dieta niskowęglowodanowa a otyłość.
Każde z opracowań winno się składać z 2 części: teoretycznej (opartej na piśmiennictwie) i doświadczalnej (badania własne). Część teoretyczna (…).
Termin wykonania 30.X. 1980 r. Proszę mnie powiadomić o podjęciu zlecenia lub o ewentualnych trudnościach.
Z poważaniem
Henryk Rafalski
MINISTERSTWO Data: 1987.03.02
ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ
00-923 WARSZAWA 55
ul. Miodowa Nr 15
Ob. Prof. Dr hab. Henryk RAFALSKI
Kierownik Katedry Higieny
Akademii Medycznej
Łódź
Sprawa: Departament Szkolnictwa i Nauki informuje Obywatela Profesora, że wpłynęła sprawa Dr Jan Kwaśniewskiego z Ciechocinka dot. badań naukowych w dziedzinie prawidłowego żywienia. Z akt sprawy wynika, że Dr J. Kwaśniewski był zleceniobiorcą, na zlecenie AM Łódź, prac badawczych w zakresie prawidłowości żywienia.
W związku z powyższym Departament uprzejmie prosi o informację dotyczącą realizacji prac zleconych, uzyskanych wyników oraz sposobu ich wykorzystania.
Dyrektor
Departamentu Szkolnictwa i Nauki
Dr med. Ryszard Sosiński
Dnia 1987-04-27
AKADEMIA MEDYCZNA W ŁODZI
Katedra Higieny
90-251 Łódź, Jaracza 23
Pan
Dr med. Ryszard Sosiński
Dyrektor Departamentu Szkolnictwa i Nauki
Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej
ul. Miodowa 15
00-923 Warszawa
Odpowiadając na pismo dotyczące dr Jana Kwaśniewskiego z Ciechocinka /znak: 561-Og-9/87/ uprzejmie informujemy, co następuje:
W ramach tematu resortowego MZiOS „Wpływ diety niskowęglowodanowej na stan zdrowia, stan odżywienia oraz gospodarkę lipidów i azotu w organizmie”, koordynowanego przez IŻiŻ w Warszawie, zleciliśmy dr J. Kwaśniewskiemu w r. 1980 wykonanie 2 opracowań teoretycznych na następujące tematy:
1. Dieta niskowęglowodanowa a miażdżyca naczyń krwionośnych.
2. Dieta niskowęglowodanowa a otyłość.
Ze zleceń tych dr J. Kwaśniewski wywiązałsię merytorycznie poprawnie i terminowo, przedstawiając pierwsze z opracowań /miażdżyca/ na 60 stronach, w tym 318 pozycji piśmiennictwa krajowego i zagranicznego, drugie zaś /otyłość/ - na 35 stronach, w tym 154 poz. Piśmiennictwa. Opracowania te okazały się dla nas użyteczne, zarówno przy ustalaniu założeń wyżej wymienionego tematu badawczego, jak i przy sporządzaniu raportu końcowego z jego wykonania, przyjętego przez Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie.
Z poważaniem
Kierownik Katedry Higieny
Prof. Dr hab. Henryk Rafalski.
1988.09.27.
AKADEMIA MEDYCZNA W ŁODZI
Katedra Higieny
90-251 Łódź, Jaracza 23
W. Pani
Lek. med. Ewa Feersterling
Rzecznik Okręgowy Dobra Służby Zdrowia
przy Okręgowej Komisji Kontroli Zawodowej
Urząd Wojewódzki
Wydział Zdrowia i Opieki Społecznej
85-950 Bydgoszcz
O p i n i a
n.t. "diety optymalnej" stosowanej przez lek. med. Jana Kwaśniewskiego
Stosowana przez lek. Jana Kwaśniewskiego i nazwana przez Niego "dieta optymalna" jest dietą niskowęglowodanową, w której procentowy stosunek i ilościowy białko: tłuszcz:
węglowodany /B : T : W/ wynosi 13 : 76 : 11.
Danych dotyczących skutków zdrowotnych przy stosowaniu diety o dokładnie takim samym składzie w dostępnym mi piśmiennictwie nie znalazłem. Natomiast znane mi są wyniki badań
diety o składzie zbliżonym.
J. Yudkin stosował dietę niskowęglowodanową o zawartości B : T : W jak 20 : 63 : 17 przy całkowitym spożyciu energii wynoszącym ok. 1600 Kcal. /cyt. przez J. Yudkin w pracy: Obesity Sympozium, wyd. Churchill Living-stone, Edinburgh LONDON and New York 1974, str. 271-280/.
Dieta ta została przez Autora uznana jako dieta z wyboru, skuteczna przy zwalczaniu otyłości I miażdżycy naczyń. Jednocześnie za bezpieczną dla zdrowia, minimalną ilość węglowodanów Yudkin przyjmuje 50 g na osobę na dobę. Ilość ta zabezpiecza ustrój przezd występowaniem podwyższonego stężenia ciał ketonowych.
H. Nrewbold (International Journal of Vitamin Research 1986, vol. 56, no 2, str. 190/ obserwował pacjentów spożywających dietę o zawartości 90% Kcal pochodzących z tłuszczu wołowego.
U pacjentów tych średnie stężenie cholesterolu spadło z 263 mg/dl do 189 mg/dl, stężenie trójglicerydów - ze 113 mg/dl do 74 mg/dl, podczas gdy wskaźnik HDL wzrósł z 21 do 34%.
Jeden z obserwowanych pacjentów (w wieku 56 lat/ był chory na cukrzycę i zażywał
doustnie leki antydiabetyczne. Po 12 tygodniach stosowania diety wysokotłuszczowej (w czasie których całkowicie odstawił leki/ poziom cukru w jego krwi na czczo obniżył się z 216 mg% do 98 mg%.
N. G. Khaltaew ?Lipids in Modern Nutrition, ed. By Horisberger and K. Bracco. Nestle Nutrition, Vevey Raven Press, New York 1987, 173-197 na podstawie obserwacji żywienia Czukczów Czukot i mieszkańców Moskwy stwierdził, że o stężeniu cholesterolu we krwi nie decyduje ilość spożywanego cholesterolu lecz rodzaj stosowanej diety. Niższe stężenie cholesterolu, mniejszą zapadalność na miażdżycę i umieralność stwierdzono przy stosowaniu diety niskowęglowodanowej.
Dane te potwierdzają wyniki pracy J. Bartha i wsp. /Journal of Cardiovascular Pharmacology 10/Suppl.9/str. 42-46, 1987 Raven Press, New York/, który badał 35 pacjentów przy spożywaniu diety wysokowęglowodanowej z niską zawartością cholesterolu /100 mg/. Stwierdził metodą arteriografii naczyń wieńcowych u 21 pacjentów progresję miażdżycy w ciągu 2 lat. U pacjentów tych stwierdzono niedobór wytwarzania trój-jodotyrozyny, czyli niedobór hormonów tarczycy. U pozostałych 14 pacjentów bez zaburzeń hormonalnych dieta nie miała wpływu na zmiany miażdżycowe.
Również prace innych autorów potwierdzają, że przyczyną zaburzeń gospodarki lipoproteidów , cholesterolu, fosfolipidów i glicerydów decydujących o rozwoju zmian miażdżycowych są czynniki endogenne.
Z prac wykonanych w kraju znana mi jest publikacja M. Białkowskiej, W. Szostaka i wsp. /Materia Medica Polona, 1977, Fasc.3/32, 244-251/, w której porównywano skutki podawania diety niskowęglowodanowej z dietą niskokaloryczną oraz własne nie publikowane dotychczas obserwacje ludzi odnoszące się do oceny 4-ch diet: niskowęglowodanowej, niskocholesterolowej, z ograniczoną ilością węglowodanów i zwyczajowej.
W obu obserwacjach ilościowy stosunek białka, tłuszczu i węglowodanów mieścił się w granicach odpowiednio 20-23%, 36-53% i 24 do 45%.
Z badań Białkowskiej, Szostaka i wsp. Wynikało, że stosowanie diety niskowęglowodanowej redukuje masę ciała, obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów w osoczu, a także zwiększa tolerancję glukozy u kobiet z otyłością prostą.
We własnych badaniach ludzi w okresie 6 miesięcy przestrzegania diety nie ujawniły się objawy ketozy, hipercholesterolemii oraz hiperrurikemii, które stanowią główne zastrzeżenia przeciwko stosowaniu diety niskowęglowodanowej.
Dieta spowodowała istotny spadek masy ciała u osłób z nadwagą a ponadto:
a) nie spowodowała uchwytnych niekorzystnych zmian w stanie zdrowia "ocenianym na
podstawie szerokiego zestawu badań laboratoryjnych i klinicznych,
b) spowodowała uchwytne korzystne zmiany w stanie zdrowia badanych mężczyzn.
Zaliczyć do nich należy m. in. (poza obniżeniem masy ciała):
- poprawę sprawności fizycznej;
- poprawę wydolności układu krążenia;
- złagodzenie objawów choroby wieńcowej;
- poprawę sprawności narządu oddechowego.
Reasumując opiniuję brak dowodów na stwierdzenie, że stosowana przez lek. med. J. Kwaśniewskiego dieta jest niebezpieczna dla zdrowia człowieka.
Ośrodki światowe zajmujące się żywieniem ludzi zalecają stosowanie diety niskowęglowodanowej pod opieką lekarzy.
Akademia Medyczna
Kierownik Katedry Higieny
prof. dr hab. med. Henryk Rafalski
więcej... | 
